اقسام و تعاریف جنایات

اقسام و تعاریف جنایات

ماده ۲۸۹

جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی، شبه عمدی و خطای محض است.

ماده ۲۹۰

جنایت در موارد زیر عمدی محسوب می شود:
الف- هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعاً موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود، خواه نشود.
ب- هرگاه مرتکب، عمداً کاری انجام دهد که نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، می گردد، هرچند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود.
پ- هرگاه مرتکب قصد ارتکاب جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته و کاری را هم که انجام داده است، نسبت به افراد متعارف نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، نمی شود لکن درخصوص مجنیٌ علیه، به علت بیماری، ضعف، پیری یا هر وضعیت دیگر و یا به علت وضعیت خاص مکانی یا زمانی نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود مشروط بر آنکه مرتکب به وضعیت نامتعارف مجنیٌ علیه یا وضعیت خاص مکانی یا زمانی آگاه و متوجه باشد.
ت- هرگاه مرتکب قصد ایراد جنایت واقع شده یا نظیر آن را داشته باشد، بدون آنکه فرد یا جمع معینی مقصود وی باشد، و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن، واقع شود، مانند اینکه در اماکن عمومی بمب گذاری کند.
تبصره ۱- در بند(ب) عدم آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات گردد و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی است مگر جنایت واقع شده فقط به علت حساسیت زیاد موضع آسیب، واقع شده باشد و حساسیت زیاد موضع آسیب نیز غالباً شناخته شده نباشد که در این صورت آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمی شود.
تبصره ۲- در بند(پ) باید آگاهی و توجه مرتکب به اینکه کار نوعاً نسبت به مجنیٌ علیه ، موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن می شود ثابت گردد و درصورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمی شود.

ماده ۲۹۱

جنایت در موارد زیر شبه عمدی محسوب می شود:
الف- هرگاه مرتکب نسبت به مجنیٌ علیه قصد رفتاری را داشته لکن قصد جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته باشد و از مواردی که مشمول تعریف جنایات عمدی می گردد، نباشد.
ب- هرگاه مرتکب، جهل به موضوع داشته باشد مانند آنکه جنایتی را با اعتقاد به اینکه موضوع رفتار وی شیء یا حیوان و یا افراد مشمول ماده(۳۰۲) این قانون است به مجنیٌ علیه وارد کند، سپس خلاف آن معلوم گردد.
پ- هرگاه جنایت به سبب تقصیر مرتکب واقع شود، مشروط بر اینکه جنایت واقع شده یا نظیر آن مشمول تعریف جنایت عمدی نباشد.

اقسام و تعاریف جنایات

ماده ۲۹۲

جنایت در موارد زیر خطای محض محسوب می شود:
الف- در حال خواب و بیهوشی و مانند آنها واقع شود.
ب- به وسیله صغیر و مجنون ارتکاب یابد.
پ- جنایتی که در آن مرتکب نه قصد جنایت بر مجنیٌ علیه را داشته باشد و نه قصد ایراد فعل واقع شده بر او را، مانند آنکه تیری به قصد شکار رها کند و به فردی برخورد نماید.
تبصره- در مورد بندهای(الف) و(پ) هرگاه مرتکب آگاه و متوجه باشد که اقدام او نوعاً موجب جنایت بر دیگری می گردد، جنایت عمدی محسوب می شود.

ماده ۲۹۳

هرگاه فردی مرتکب جنایت عمدی گردد لکن نتیجه رفتار ارتکابی، بیشتر از مقصود وی واقع شود، چنانچه جنایت واقع شده، مشمول تعریف جنایات عمدی نشود، نسبت به جنایت کمتر، عمدی و نسبت به جنایت بیشتر، شبه عمدی محسوب می شود، مانند آنکه انگشت کسی را قطع کند و به سبب آن دست وی قطع شود و یا فوت کند که نسبت به قطع انگشت عمدی و نسبت به قطع دست و یا فوت شبه عمدی است.

ماده ۲۹۴

اگر کسی به علت اشتباه در هویت، مرتکب جنایتی بر دیگری شود در صورتی که مجنیٌ علیه و فرد مورد نظر هردو مشمول ماده(۳۰۲) این قانون نباشند، جنایت عمدی محسوب می شود.

ماده ۲۹۵

هرگاه کسی فعلی که انجام آن را برعهده گرفته یا وظیفه خاصی را که قانون بر عهده او گذاشته است، ترک کند و به سبب آن، جنایتی واقع شود، چنانچه توانایی انجام آن فعل را داشته باشد جنایت حاصل به او مستند می شود و حسب مورد عمدی، شبه عمدی، یا خطای محض است، مانند این که مادر یا دایه ای که شیر دادن را برعهده گرفته است، کودک را شیر ندهد یا پزشک یا پرستار وظیفه قانونی خود را ترک کند.

انواع جنایت بر نفس ،عضو و منفعت عبارتنداز:

الف) عمدی (موضوع ماده۲۹۰ ق.م.ا)
ب) شبه عمد(موضوع ماده ۲۹۱ق.م.ا)
ج) بخطای محض (موضوع ماده۲۹۲ ق.م.ا )

جنایات عمدی:

در جنایات عمدی مرتکب قصد فعل و قصد نتیجه دارد یا آنکه فاقد قصد نتیجه است ولیکن عمل نوعا کشنده می باشد.
همچنین در مواردی با توجه به وضعیت خاص مجنی علیه در حکم عمد می باشد،که نه قصد فعل می باشد و نه قصد نتیجه؛مانند هل دادن در لبه ی استخره عمیق.
هرگاه مرتکب آگاه و متوجه باشد که اقدام او نوعا موجب جنایت بر دیگری می باشد جنایت عمدی محسوب می شود.
اگر کسی به موجب اشتباه در هویت ، مرتکب جنایتی شود ، در صورتی که مجنی علیه و فرد مورد نظر هیچکدام مهدور الدم (موضوع ماده ۳۰۲ق.م.ا) نباشند جنایت عمدی است.

اقسام و تعاریف جنایات

جنایات شبه عمد:

در جنایات شبه عمد مرتکب قصد فعل دارد لیکن فاقد قصد نتیجه باشد.

تقصیر مرتکب موجب شمول عنوان شبه عمدی است.

تقصیر اعم از ؛ بی احتیاطی و بی موالاتی می باشد.

اشتباه از جمله مصادیق تقصیر می باشد.

جنایات خطای محض:

در جنایت خطای محض جانی فاقد قصد نتیجه و فعل می باشد.

جنایت در موارد زیر خطای محض می باشد.:

الف)در حال خواب، بی هوشی و…
ب) جنایت به وسیله ی صغیر و مجنون ارتکاب یافته باشد.

صغیر اعم از صغیر ممیز و غیر ممیز می باشد.

هر کس فعلی که انجام آن را به عهده گرفته باشد یا وظیفه ی خاصی را قانوناً بر عهده داشته باشد و به سبب ترک آن جنایت واقع شود،جنایت به او مستند می شود.
ترک فعل حسب مورد عمدی، غیر عمدی وخطای محض می باشد

لینک کوتاه مطلب : https://www.vakilraygan.ir/?p=762

برچسب ها

اقسام جنایات اقسام و تعاریف جنایات جنایات