قبولی برات توسط شخص ثالث

قبولی برات توسط شخص ثالث

اگر برات برای قبولی به براتگیر ارائه شود،براتگیر تکلیفی جهت قبول برات ندارد و می تواند آن را نکول کند،حتی اگر به صادر کننده بدهکار باشد نیز از این حق برخوردار است و در صورت نکول مسئولیتی متوجه براتگیر نمی باشد. همچنین می دانیم که در صورت نکول دارنده حق رجوع به برات دهنده و ظهر نویسان را دارد و این امر ممکن است که آنها را در معرض ورشکستگی قرار دهد یا حداقل به حیثیت تجاری آنها لطمه وارد کند. قبولی برات

برای جلوگیری از همین منظور، مقنن اجازه داده که شخص ثالثی برای قبولی برات مداخله کند. شخص ثالث با قبول برات در ردیف مسئولین تادیه وجه برات و در موقعیت براتگیر قرار می گیرد.

ماده ۲۳۹قانون تجارت

هر گاه براتی نکول شد و اعتراض به عمل آمد شخص ثالثی می‌تواند آن را به نام برات دهنده یا یکی از ظهرنویس‌ها قبول کند، قبولی شخص ثالث باید در اعتراض نامه قید شده و به امضاء او برسد.

ماده ۲۴۰قانون تجارت

بعد از قبولی شخص ثالث نیز تا برات تأدیه نشده کلیه حقوقی که برای دارنده برات از نکول آن در مقابل برات دهنده و ظهرنویس‌ها حاصل می‌شود محفوظ خواهد بود.

شرایط قبول ثالث

ماده 239 ق.ت در این خصوص مقرر می دارد:

«هر گاه براتی نکول شد و اعتراض بعمل آمد شخص ثالثی می تواند آن را بنام برات دهنده یا یکی از ظهر نویسها قبول کند. قبولی شخص ثالث باید در اعتراض نامه قید شده و به امضای او برسد.»

با توجه به مدلول این ماده شرایط قبولی ثالث عبارتند از:

1- تنها پس از اعتراض نکول، شخص ثالث می تواند برات را به نام برات دهنده یا یکی از ظهرنویسها قبول کند.

2- قبول کننده ثالث باید برات را بنام برات دهنده یا یکی از ظهرنویسها قبول کند و نمی تواند آن را بنام محال علیه بپذیرد.زیرا براتگیر با نکول برات، تعهدی ندارد تا کسی از جانب او آن را بپذیرد.نواع قبولی ثالث

قبولی شخص ثالث به دو صورت است

1- قبول ثالث منصوب: صادر کننده برات هنگام صدور و یا هر یک از ظهرنویسان هنگام ظهرنویسی برات، شخص خاصی را تعیین می کنند تا در صورت امتناع از قبول توسط براتگیر، دارنده به آن شخص مراجعه کند. در این حالت دارنده نمی تواند حق رجوع خود را علیه شخص تعیین کننده و ظهر نویسان پس از او اعمال کند؛ مگر اینکه برات را به شخص موصوف جهت قبولی ارائه داده و در صورت نکول او،عدم قبولی بوسیله اعتراض رسمیت یابد.زیرا خود او برات را با این شرط قبول کرده و باید بدان پایبند باشد.

این حالت در ماده 56 کنوانسیون 1930 ژنو راجع به برات و سفته و هم چنین قانون تجارت فرانسه مورد اشاره قرار گرفته است. قانون تجارت ایران در این زمینه ساکت است،اما به نظر می رسد با توجه به اصل آزادی قراردادها، باید قائل به پذیرش آن در حقوق ایران نیز باشیم.

2- قبول ثالث غیر منصوب: در این حالت بدون اینکه دخالت شخص ثالث در برات مورد توجه قرار گرفته باشد، با نکول برات توسط براتگیر، شخصی پیشنهاد می کند که تحت عنوان شخص ثالث برات را از جانب صادر کننده یا یکی از ظهر نویسان برات را قبول کند.

این حالت نیز در ماده 56 کنوانسیون 1930 ژنو و قانون تجارت فرانسه و همچنین در ماده 239 قانون تجارت ایران مورد اشاره قرار گرفته است.در مورد پذیرش این حالت از قبولی ثالث توسط دارنده، کنوانسیون در ماده 56 مقرر می دارد:« دارنده برات می تواند قبولی از این طریق را رد کند. معذلک اگر دارنده برات چنین قبولی را بپذیرد ،حق رجوع او قبل از سررسید علیه شخص ذینفع و هر یک از ظهرنویسان پس از او ساقط خواهد شد.»

3- قبول ثالث باید در اعتراض نامه قید شده و به امضاﺀ او برسد.این نکته برخلاف اصل پذیرفته شده در مورد قبولی براتگیر و ظهر نویسی است به موجب آن ایجاد تعهد براتی منوط به امضاﺀ درخود برات است.دلیل آن این است که نکول برات با تنظیم اعتراضنامه محقق می شود و قبل از تحقق نکول ثالث نمی تواند آن را قبول کند

آثار قبول شخص ثالث

با قبولی پراخت وجه برات نکول و اعتراض شده به وسیله شخص ثالث تکالیف او همان است که برای براتگیری که برات را قبول می کند و در واقع در جایگاه براتگیر قرار می گیرد. این تکالیف عبارتند از:

1- قبول کننده برات ملزم است وجه آن را در سر وعده تادیه نماید( ماده 254 ق.ت )

2- قبول کننده برات حق نکول ندارد ( ماده 231 ق.ت )

3- اگر شخص ثالث قبولی مشروط نوشته باشد ، در حدود شرطی که نوشته مسئول پرداخت وجه برات است ( ماده 233 ق.ت )

4- اگر شخص ثالثی که برات را قبولی نوشته از پرداخت وجه آن در سررسید خودداری کند بر علیه او می توان اعتراض تادیه کرد ( ماده 238 و 293 ق.ت )

5- در صورت عدم پرداخت و اعتراض عدم تادیه علیه شخص ثالث ،دارنده براتی نیز که او قبول کرده ولی هنوز موعد پرداخت آن نرسیده است می تواند از قبول کننده تقاضا نماید که برای پرداخت وجه آن ضامن بدهد یا پرداخت آن را به نحو دیگری تضمین کند ( ماده 238 ق.ت )

6- شخص ثالث قبول کننده برات به همراه سایر مسئولین برات در مقابل دارنده مسئولیت تضامنی دارد (ماده 249 ق.ت )

7- عدم تادیه وجه برات و صدور به موقع واخواستنامه ، می تواند موجب صدور قرار تامین علیه شخص ثالث به درخواست دارنده باشد ( ماده 292 ق.ت )

8- مطابق بند 8 ماده 2 ق.ت معاملات برواتی تجاری است، در نتیجه قبول برات نیز جز معاملات تجاری است و دین ناشی از آن تجارتی است و شخص ثالث در صورت عدم توانایی در پرداخت آن مشمول مقررات ورشکستگی خواهد شد.

9- در صورتی که قبول کننده برات قبل از سر رسید ورشکست شود،حق اعتراض برای دارنده برات باقی است (ماده 283 ق.ت )

لینک کوتاه مطلب : https://www.vakilraygan.ir/?p=667

برچسب ها

برات قانون تجارت قبولی برات توسط شخص ثالث