نکات مهم عقد ودیعه
به معنای عقدی است که به موجب آن، یک نفر مال خود را به دیگری می‌سپارد تا وی آن را مجاناً نگاه دارد. برای صحت عقد ودیعه، باید طرفین عقد، اهلیت برای معامله داشته باشند یعنی محجور نباشند.
1- ودیعه در لغت به معنای امانت است
2- ودیعه‌گذار را مودع و ودیعه‌گیر را مستودع یا امین می‌گویند.
3- ودیعه، عقد است لذا نیاز به ایجاب و قبول دارد. «در ودیعه قبول امین لازم است اگر چه به فعل باشد»
4- ودیعه باید مجانی باشد و الّا عقد نخواهد بود، بلکه اجاره است و امین نیز، اجیر محسوب می‌شود، ولی اگر پاداشی در ضمن عقد برای حفاظت از مال قرار داده باشند، این اجرتِ امانت‌داری تلقی نمی‌شود.
5- «ودیعه عقدی جائز است». (م ۶۱۱ قانون مدنی) لذا هر کدام از مودع و مستودع هر زمان که بخواهند، می‌توانند آن را بر هم زنند.
6- برای صحت عقد ودیعه، باید طرفین عقد، اهلیت برای معامله داشته باشند لذا اگر شخص محجور، مالی را به ودیعه بسپارد، این عقد صحیح نخواهد بود و امانت گیرنده، ضامن مال خواهد بود، تا این‌که آن را به ولی یا قیم محجور مسترد کند.
7- ولی اگر شخصی که دارای اهلیت است، مال خودش را به عنوان ودیعه به محجور بسپارد، عقد منعقد نمی‌شود
8- اگر امانت پذیر، صغیر غیر ممیز یا این‌که مجنون باشد، ضامن نقص یا تلف مال نخواهد بود چرا که خود امانت دهنده اقدام به این‌کار کرده است.
نکات مهم عقد ودیعه
9-
اگر صغیر، ممیز و یا سفیه باشد، باید مال را به مالک مسترد کند چرا که عقد منعقد نمی‌شود و آن‌ها به جهت داشتن قوۀ تمیز و عقل مسئول هستند.
10- کسی می‌تواند مالی را به ودیعه گذارد که مالک یا قائم مقام مالک باشد و یا از طرف مالک صراحتاً یا تلویحاً مجاز باشد»
11- رد عین مال امانی؛ امین باید عین مالی را که دریافت کرده است، رد نماید. نه عوض و بدل آن را مگر این‌که عین مال از او قهراً گرفته شده یا تلف شده توسط امین که در این صورت عوض، مثل یا قیمت آن پرداخته می‌شود.
12- استفاده از ودیعه موجب ضمان است مگر مالک صراحتا اجازه داده باشد
13- رد مال به مالک واقعی؛ اگر ثابت شود که کسی دیگر مالک است، باید آن را به مالک واقعی رد کند
14- ضمانت امین در صورتی است که مال توسط او یا ورثه او تلف شود یا این‌که در نگاهداری مال تعدی و تفریط کند والّا چون امین است مسئول تلف یا نقص مال نیست. به عبارت دیگر امین مسئول اتلاف است نه تلف
15- پرداخت هزینه نگاهداری؛ امانت‌گذار مکلف است مخارج حفظ و نگاهداری مال ودیعه را بپردازد.
لینک کوتاه مطلب : https://www.vakilraygan.ir/?p=3059
