شرایط مبیع (مورد معامله) در قانون مدنی
طبق ماده ۲۱۴ قانون مدني مورد معامله يا امري كه موضوع معامله قرار ميگيرد مال يا عملي است كه هر يك از متعاملين تعهد تسليم يا ايفاي آنرا مي‌كنند. بنابراين مورد معامله ممكن است تعهد به تسليم مالي يا انجام عمل يا ترك عملي باشد.
مورد معامله از نظر قانونی باید شرایطی داشته باشد که برخی از شرایط آن بیان میشود:
شرایط مبیع
بیع
چیزی که خرید و فروش آن قانوناً ممنوع است یا چیزی که مالیت و یا منفعت عقلایی ندارد یا چیزی که بایع، قدرت بر تسلیم آن ندارد باطل است، مگر اینکه مشتری، خود قادر بر تسلّم باشد.
هر گاه چیز معین به عنوان جنس خاصی فروخته شود و در واقع از آن جنس نباشد بیع، باطل است، مثلاً ماشینی به عنوان تولید خارج معامله شده ولی بعداً مشخص میشود که داخلی است.
هر چیزی که بر حسب عرف و عادت جزء یا از توابع مبیع شمرده شود یا قراین، دلالت بر دخول آن در مبیع نماید، داخل در بیع و متعلق به مشتری است اگر چه در عقد، صریحاً ذکر نشده باشد و اگر چه متعاملین، جاهل بر عرف باشند. هر چیزی که بر حسب عرف و عادت جزء یا تابع مبیع شمرده نشود داخل در بیع نمیشود مگر اینکه صریحاً در عقد ذکر شده باشد. هرگاه دخول شیئی در مبیع عرفا مشکوک باشد آن شی داخل در بیع نخواهد بود مگر آنکه تصریح شده باشد؛ مثلاً در معامله خودرو نمیدانیم که آیا لوازم جانبی اتومبیل در اصل معامله میباشد یا نه، در این صورت اگر عرف آن را داخل در معامله بداند، پس با انجام معامله، فروشنده باید این لوازم را به خریدار بدهد.
مبیع باید در محلی تسلیم شود که عقد بیع در آنجا واقع شده است مگر اینکه عرف و عادت، مقتضی تسلیم در محل دیگر باشد یا در ضمن بیع محل مخصوصی برای تسلیم، معین شده باشد. اگر بایع قبل از اخذ ثمن، مبیع را به میل خود تسلیم مشتری نماید حق استرداد آن را نخواهد داشت، مگر به موجب فسخ درباره خیار فرضاً در معامله ماشین، فروشنده میتواند تا پول ماشین را دریافت نکرده، اتومبیل را تحویل ندهد، حال اگر فروشنده قبل از دریافت پول، ماشین را تحویل بدهد دیگر نمیتواند آن را پس بگیرد.
