حقوق و وظایف دارنده برات

حقوق و وظایف دارنده برات
ماده ۲۷۴

نسبت به برواتی که وجه آن باید در ایران به رویت یا به وعده از رویت تادیه شود اعم از اینکه برات در ایران صادر شده باشد یا در‌خارجه دارنده برات مکلف است پرداخت یا قبولی آن را در ظرف یک سال از تاریخ برات مطالبه نماید و الا حق رجوع به ظهرنویسها و همچنین به‌ برات‌دهنده که وجه برات را به محال‌علیه رسانیده است نخواهد داشت.

ماده ۲۷۵

اگر در برات اعم از اینکه در ایران صادر شده باشد یا در خارجه برای تقاضای قبولی مدت بیشتر یا کمتری مقرر شده باشد دارنده برات‌باید در همان مدت قبولی برات را تقاضا نماید و الا حق رجوع به ظهرنویسها و برات‌دهنده که وجه برات را به محال‌علیه رسانیده است نخواهد داشت.

ماده ۲۷۶

اگر ظهرنویسی برای تقاضای قبولی مدتی معین کرده باشد دارنده برات باید در مدت مزبور تقاضای قبولی نماید و الا در مقابل آن‌ ظهرنویس نمی‌تواند از مقررات مربوطه به بروات استفاده کند.

ماده ۲۷۷

هر گاه دارنده برات به رویت یا به وعده که در یکی از شهرهای ایران صادر و باید در ممالک خارجه تادیه شود در مواعد مقرر در مواد‌ فوق قبولی نوشتن یا پرداخت وجه را مطالبه نکرده باشد مطابق مقررات همان مواد حق او ساقط خواهد شد.

ماده ۲۷۸

مقررات فوق مانع نخواهد بود که بین دارنده برات و برات‌دهنده و ظهرنویسها قرارداد دیگری مقرر گردد.

ماده ۲۷۹

دارنده برات باید روز وعده وجه برات را مطالبه کند.

ماده ۲۸۰

امتناع از تادیه وجه برات باید در ظرف ده روز از تاریخ وعده به وسیله نوشته که اعتراض عدم تادیه نامیده می‌شود معلوم گردد.

ماده ۲۸۱

اگر روز دهم تعطیل باشد اعتراض روز بعد آن به عمل خواهد آمد.

ماده ۲۸۲

نه فوت محال‌علیه نه ورشکستگی او نه اعتراض نکولی دارنده برات را از اعتراض عدم تادیه مستغنی نخواهد کرد.

ماده ۲۸۳

در صورتی که قبول‌کننده برات قبل از وعده ورشکست شود حق اعتراض برای دارنده برات باقی است.

ماده ۲۸۴

دارنده براتی که به علت عدم تادیه اعتراض شده است باید در ظرف ده روز از تاریخ اعتراض عدم تادیه را به وسیله اظهارنامه رسمی یا‌مراسله سفارشی دو قبضه به کسی که برات را به او واگذار نموده اطلاع دهد.

ماده ۲۸۵

هر یک از ظهرنویسها نیز باید در ظرف ده روز از تاریخ دریافت اطلاع‌نامه فوق آن را به همان وسیله به ظهرنویس سابق خود اطلاع دهد.

حقوق و وظایف دارنده برات

ماده ۲۸۶

(اصلاحی ۱۳۵۸/۱۰/۲۶) – اگر دارنده براتی که بایستی در ایران تادیه شود و به علت عدم پرداخت اعتراض شده، بخواهد از حقی که ماده ۲۴۹ برای او مقرر داشته استفاده کند باید در ظرف یک سال از تاریخ اعتراض، اقامه دعوی نماید.
‌تبصره – هر گاه محل اقامت مدعی‌علیه خارج از محلی باشد که وجه برات باید در آنجا پرداخته شود برای هر شش فرسخ، یک روز اضافه خواهد‌شد.

ماده ۲۸۷

(اصلاحی ۱۳۵۸/۱۰/۲۶) – در مورد برواتی که باید در خارجه تادیه شود، اقامه دعوی بر علیه برات‌دهنده و یا ظهرنویس‌های مقیم ایران در ظرف دو سال از تاریخ اعتراض باید به عمل آید.

ماده ۲۸۸

هر یک از ظهرنویسها بخواهد از حقی که در ماده ۲۴۹ به او داده شده استفاده نماید باید در مواعدی که به موجب مواد ۲۸۶ و ۲۸۷ مقرر‌است اقامه دعوی کند و نسبت به او موعد از فردای ابلاغ احضاریه محکمه محسوب است و اگر وجه برات را بدون اینکه بر علیه او اقامه دعوی شده‌باشد تادیه نماید از فردای روز تادیه محسوب خواهد شد.

ماده ۲۸۹

پس از انقضاء مواعد مقرره در مواد فوق دعوی دارنده برات بر ظهرنویسها و همچنین دعوی هر یک از ظهرنویسها بر ید سابق خود در‌محکمه پذیرفته نخواهد شد.

ماده ۲۹۰

پس از انقضاء مواعد فوق دعوی دارنده و ظهرنویسهای برات بر علیه برات‌دهنده نیز پذیرفته نمی‌شود مشروط بر اینکه برات‌دهنده ثابت‌نماید در سر وعده وجه برات را به محال‌علیه رسانیده و در این صورت دارنده برات فقط حق مراجعه به محال‌علیه خواهد داشت.

حقوق و وظایف دارنده برات

ماده ۲۹۱

اگر پس از انقضاء موعدی که برای اعتراض و ابلاغ اعتراضنامه یا برای اقامه دعوی مقرر است برات‌دهنده یا هر یک از ظهرنویسها به‌طریق محاسبه یا عنوان دیگر وجهی را که برای تادیه برات به محال‌علیه رسانیده بود مسترد دارد دارنده برات برخلاف مقررات دو ماده قبل حق خواهد‌داشت که بر علیه دریافت‌کننده وجه اقامه دعوی نماید.

ماده ۲۹۲

پس از اقامه دعوی محکمه مکلف است به مجرد تقاضای دارنده براتی که به علت عدم تادیه اعتراض شده است معادل وجه برات را از‌اموال مدعی‌علیه به عنوان تامین توقیف نماید.

دارنده برات کیست

دارنده برات کسی است که این سند تجاری را یا از صادر کننده برات (براتکش) و یا از یکی از دیگر از مسئولین برات مانند ظهرنویس دریافت کرده و صاحب و دارنده آن محسوب می شود که می تواند با مراجعه به براتگیر ضمن اخذ قبولی برات، وجه آن را دریافت کند.

تکالیف و وظایف دارنده برات چیست

امتیازی که دارنده سند تجاری در برخورداری از مسئولیت تضامنی صادرکننده و ظهرنویسان دارد، مشروط به این است که دارنده آن سند تجاری به برخی تکالیف قانونی عمل نموده باشد.
حال قصد بر آن است که این تکالیف قانونی را مطالعه نماییم:
1) اگر برات به رویت یا به وعده از رویت باشد، دارنده برات باید نهایتا ظرف یک سال از تاریخ صدور برات، پرداخت یا قبولی آن را مطالبه نماید.
در این زمینه به نکات زیر توجه نمایید:
الف) اگر در برات برای تقاضای قبولی مدت بیشتری یا کمتری مقرر شده باشد، ملاک همان مدت است و دارنده برات باید در همان مدت برای اخذ قبولی به براتگیر رجوع کند.
ب) اگر یکی از ظهرنویسان برای تقاضای قبولی مدتی معین کرده باشد، دارنده برات باید در همان مدت برای اخذ قبولی رجوع کند وگرنه در برابر آن ظهرنویس مذکور نمی تواند به حقوق خود استناد کند.
2) دارنده برات باید روز وعده وجه برات را مطالبه کند. البته نظر قوی تر آن است که همان طور که بنابر ماده 284 قانون تجارت اعتراض عدم تادیه در ظرف ده روز از وعده کفایت می کند و لازم نیست در همان روز وعده به عمل آید.
مطالبه وجه برات نیز کافی است که ظرف ده روز از وعده برات صورت گیرد و لازم نیست که در همان روز وعده صورت گیرد.
در این زمینه نکات ذیل حائز اهمیت است:
الف) اگر دارنده برات به براتگیر یا ثالثی که برات را قبول نموده باشد، مهلتی برای پرداخت بدهد، در صورتی که برات تادیه نشود، نمی تواند به ظهرنویسان یا صادرکننده ای که به این اعطاء مهلت رضایت نداده اند رجوع کند.
ب) مطالبه وجه برات و عدم پرداخت مبلغ به وسیله اعتراض عدم تادیه ثابت می شود بنابراین نیازی نیست که دارنده برات قبل از اعتراض عدم تادیه به موجب اظهارنامه یا هر ابزار دیگری مبلغ برات را از براتگیر مطالبه نموده باشد.
بنابراین می توان این بند را علیرغم آنکه در قانون به صورت جداگانه ذکر شده است، در بند بعدی (اعتراض عدم تادیه) ادغام نمود، چرا که همان گونه که بیان شد اعتراض عدم تادیه نیز نوعی مطالبه است و از همین رو نیازی به مطالبه جداگانه نیست.
3) دارنده برات باید ظرف ده روز از تاریخ وعده، اعتراض عدم تادیه نموده باشد.
حقوق دارنده برات چیست؟
دارنده برات در صورتی که در مواعد معین قانونی وظایف خود را به درستی انجام دهد، دارای حقوق ذیل خواهد بود:
1) می تواند به هریک از ظهرنویسان، صادرکننده یا براتگیر یا شخص ثالثی که برات را قبول کرده است و نیز ضامنین آنان رجوع کند و وجه برات را از آنان دریافت دارد.
2) با توجه به امکان مراجعه به تمام مسئولین سند تجاری، می تواند مستند به ماده 292 قانون تجارت از دادگاه تقاضا نماید تا معادل وجه برات را از اموال هر یک از اشخاص مزبور در بند فوق، به عنوان تامین خواسته توقیف نماید.

لینک کوتاه مطلب : https://www.vakilraygan.ir/?p=752

برچسب ها

برات حقوق و وظایف دارنده برات دارنده برات