سبّ النبی و احکام آن

ماده 513 قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد:

«هركس به مقدسات اسلام و یا هر یك از انبیای عظام یا ائمه طاهرین(علیهم السلام) یا حضرت صدیقه طاهره(س) اهانت نماید، اگر مشمول حكم سب نبی باشد، اعدام می شود و در غیر این صورت به حبس از یك تا پنج سال محكوم خواهد شد.»

معنا و مفهوم سب

سب در لغت به معنای دشنام دادن، نفرین كردن و اهانت است (معین، ذیل واژه) و به معنای دشنام سخت و دردناك نیز آمده است. نویسنده كتاب ترمینولوژی حقوق سب را چنین تعریف كرده است: «سب یعنی دشنام و بدگویی با جملات انشایی و آن عبارت است از ذكر الفاظ یا نوشته های ناخوش به كسی به قصد تحقیر و اهانت به صورت هجو و غیر آن. مجرم را «ساب» گویند. از بزه های ضدشرف و عرض است. مجنی علیه را مسبوب گویند شتم نیز سب است. سب از مصادیق ایذا است. سب نبی، [گناه] كبیره است.»

سبّ النبی و احکام آن

مستندات وجوب قتل سب كننده

الف) حكم عقلی

وجوب قتل سب كننده پیامبر (ص) یك حكم عقلی است؛ زیرا در نظام صحیح عقیدتی و دینی اسلام كه موجب رفاه بشر است اهانت به پیامبر معنایش آن است كه پایه های رفاه بشری فرو می ریزد و این كار بدتر از كشتن دیگری است؛ زیرا كشتن یك فرد فقط سعادت همان فرد را متزلزل می كند، اما اهانت به پیامبر (ص) شروع به نابودی سعادت كل بشر است.» (شیرازی، 87/386). فاضل هندی در این باره می نویسد: «ساب النبی كشته می شود چون كافر است و دین و پایه های آن را تضعیف می كند.»

ب ) ادله شرعی

امام صادق (ع) فرمود: «سبحان الله آیا میان رسول خدا و اصحاب او تفاوتی نیست؟» (كلینی، فروع كافی، 7/266 269؛ طوسی، تهذیب، 10/84 85) امام (ع) فرمود: «پدرم به من خبر داد كه رسول خدا فرمود: هركس بشنود كه دیگری مرا بدگویی می كند، بر او واجب است كه دشنام دهنده را بكشد و نیازی به مراجعه به حاكم نیست و حاكم نیز اگر به او مراجعه شود، باید دشنام دهنده را بكشد. پس زیاد بن عبیدالله دستور داد كه آن مرد را ببرند و بكشند.» این روایت نیز در كتاب معتبر فروع كافی و تهذیب مرحوم شیخ طوسی بیان شده كه قرینه اعتبار آن است.

محمد بن مسلم می گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم چنانچه شخصی در حال حاضر به پیامبر(ص) دشنام دهد حكمش چیست؟ امام (ع) فرمود: «اگر بر جان خودت ترسناك نیستی، او را بكش.» در تفسیر عیاشی آمده؛ از امام صادق(ع) درباره این آیه پرسیدم، فرمود: «ای عمرو آیا دیده ای كسی به خداوند دشنام بدهد؟»

گفتم: فدایت گردم، چگونه چنین چیزی ممكن است؟ امام(ع) فرمود: «كسی كه ولی خدا را دشنام دهد، خدا را دشنام داده است.»

وجوه اشتراك و تفاوت سب النبی با اهانت

عنصر مادی این دو جرم معمولاً یكسان است، از این جهت تفاوتی میان اهانت ساده و سب النبی نمی باشد یعنی سب النبی با همان الفاظی محقق می شود كه اهانت نیز با آنها قابل تحقق است، البته در عرف متشرعه میان شخصیت معنوی پیامبر (ص) و شخصیت معنوی سایر اشخاص، تفاوت است. نباید به افراد اجازه داد در سایه نقد و بررسی به مقدسات و احكام ضروری به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ائمه(علیهم السلام) اهانت كنند.

سبّ النبی و احکام آن

مجازات سب النبی

هرگونه اهانتی به پیامبر(ص) مشمول عنوان سب النبی و مجازات آن اعدام است و این عنوان مجرمانه، قالب و لفظ خاصی ندارد؛ بلكه آنچه كه در اینجا ملاك تشخیص (سب النبی) است، تحقق اهانت نسبت به پیامبر(صلی الله علیه و آله) یا ائمه معصومین(علیهم السلام) است.

الف) یكی از مصادیق ماده 226 و تبصره دوم ماده 295، قتل كسی است كه به پیامبر(ص) دشنام دهد و فقیهان تقریباً اتفاق نظر دارند كه هركس بشنود كه شخصی پیامبر(ص) را سب می كند بر او واجب است كه سب كننده را بكشد و تنها قیدی كه در اینجا وجود دارد، آن است كه شنونده سب، ترس از جان خود یا دیگری نداشته باشد. صرف ادعای قاتل مبنی بر اینكه مقتول، پیامبر را سب كرده است كفایت نمی كند؛ بلكه باید ادعای خود را در دادگاه ثابت كند و دلیل كافی اقامه نماید و گرنه به جرم قتل عمد تحت تعقیب و مجازات قرار می گیرد.

ب) از ظاهر كلام فقیهان چنین دریافت می شود كه قتل سب كننده بدون مراجعه به دادگاه فقط برای كسی جایز است كه با گوش خود سب و دشنام را بشنود. بنابراین اگر كسی از دیگری بشنود كه شخصی پیامبر(ص) را دشنام داده است نمی تواند خودسرانه او را بكشد.

لینک کوتاه مطلب : https://www.vakilraygan.ir/?p=707

برچسب ها

سبّ النبی سبّ النبی و احکام آن سب نبی